Επαφή με τη φύση: Πώς ωφελεί την ψυχική υγεία και την ευεξία

Ψυχολογία-συμβουλευτική

Γράφει η κα Χριστίνα Παναγιωτακοπούλου*,
Ψυχολόγος BSc – Συστημική Ψυχοθεραπεύτρια, Συντονίστρια Σεμιναρίων.

Η ζωή του ανθρώπου στη γη από την αρχή βασιζόταν στη φύση, αλλά και την επηρέαζε, δημιουργώντας μία αλληλεξαρτώμενη σχέση. Για πολλά χρόνια ο άνθρωπος ήταν εξολοκλήρου εξαρτώμενος από τη φύση για την κάλυψη των αναγκών του και, ως εκ τούτου, υπήρχε μια βαθιά σύνδεση μεταξύ ανθρώπου και φύσης.

Με τη βιομηχανική επανάσταση, η σχέση ανθρώπου – φύσης άρχισε να αλλάζει, με αποτέλεσμα να απομακρυνόμαστε και να χωριζόμαστε από εκείνη και να την αντιμετωπίζουμε ως αντικείμενο και όχι ως κάτι ζωντανό. Η βιομηχανική επανάσταση οδήγησε στο να βασιζόμαστε και να εξαρτώμεθα από τα βιομηχανικά προϊόντα και τα προϊόντα που οι ίδιοι κατασκευάζουμε και, κατά συνέπεια, στην αποξένωσή μας από το φυσικό περιβάλλον. Οι τεχνολογικές και βιομηχανικές εξελίξεις, με τη σταδιακή εξάρτησή μας από αυτές, αποδυνάμωσαν τη στενή σχέση μας και την εξάρτηση από τη φύση.

Παρόλα αυτά, οι άνθρωποι νιώθουμε τη σύνδεση με τη φύση και τη σχετίζουμε με τη σωματική μας υγεία και ευημερία –και αυτό αποτελεί ένα από τα πιο βασικά συστατικά της ψυχολογικής μας ύπαρξης. Οι άνθρωποι επιστρέφουμε στη φύση για δραστηριότητες, όπως τρέξιμο, ορειβασία, πεζοπορία, πηγαίνουμε στις παραλίες για κολύμπι και ακόμη και στις αστικές περιοχές αναζητούμε τη σύνδεση με το φυσικό περιβάλλον ως ένα μέσο να ανακαλύψουμε τον εαυτό μας, για πνευματική ευεξία και ψυχική υγεία.

Έρευνες δείχνουν ότι όσοι αφιερώνουν τουλάχιστον δύο ώρες την εβδομάδα σε χώρους πρασίνου παρουσιάζουν σημαντικά καλύτερη σωματική υγεία και ψυχολογία, σε σχέση με εκείνους που δεν το έκαναν. Επίσης, ένας περίπατος 50 λεπτών σε δάσος έχει αποδειχθεί ότι ωφελεί στη διαχείριση και αντιμετώπιση του άγχους, όταν συγκρίνεται με έναν αντίστοιχο περίπατο σε έναν πολυσύχναστο δρόμο. Σε συνδυασμό με τον αστικοποιημένο κόσμο που ζούμε, ο οποίος κυριαρχείται από οθόνες και τσιμέντο, η σύνδεση με το φυσικό περιβάλλον γίνεται πιο απαραίτητη από ποτέ.

Εξετάζοντας τα οφέλη από αυτή τη σύνδεση θα μπορέσουμε να βρούμε τρόπους να την επιτύχουμε. Όσοι επιτυγχάνουν, μέσα στην καθημερινότητά τους, να έχουν αυτή την επαφή είναι συνήθως πιο ευτυχισμένοι στη ζωή τους, είναι πιο πιθανό να αισθάνονται ότι η ζωή τους αξίζει και να δημιουργήσουν πιο θετικά συναισθήματα. Η έκθεση στη φύση συνδέεται με καλύτερη γνωστική λειτουργία, όπως μνήμη, προσοχή, δημιουργικότητα και ποιότητα ύπνου.

Οι άνθρωποι πολλές φορές, παρόλο που αναγνωρίζουμε τα οφέλη της επαφής με τη φύση, θεωρούμε ότι η απαιτητική καθημερινότητα με τις υποχρεώσεις της δεν μας δίνει αυτή τη δυνατότητα. Παρόλα αυτά, χρειάζεται να κάνουμε την υπέρβαση και να ξανασυνδεθούμε μαζί της. Μπορούμε να έρθουμε σε επαφή οπουδήποτε κι αν ζούμε, εάν αρχίσουμε να είμαστε πιο παρατηρητικοί και συνειδητοί στις καθημερινές μας συνήθειες. Όταν χρησιμοποιώντας τις αισθήσεις μας, για παράδειγμα, ποτίζουμε και φροντίζουμε τα φυτά που έχουμε στο σπίτι μας ή παρατηρώντας τα φύλλα των δέντρων στον δρόμο που περπατάμε ή απλά όταν εστιάζουμε την προσοχή μας στη μυρωδιά του χώματος που πατάμε ή όταν παρατηρούμε τον ουρανό. Το να επιδιώκουμε να περιβαλλόμαστε από φυτά μας κάνει να είμαστε πιο παρόντες και καλλιεργεί ένα αίσθημα ηρεμίας και διαύγειας. Επίσης, ακόμη και εικόνες που δείχνουν ένα φυσικό περιβάλλον, όπως η εικόνα ενός δάσους, μιας ήρεμης παραλίας ή ακόμη και ο ήχος των κυμάτων και του ανέμου μπορούν να δημιουργήσουν ένα αίσθημα γαλήνης.

Ένας σημαντικός τρόπος για να συνδεθούμε με τη φύση είναι να βρίσκουμε τρόπους να την προστατεύουμε, μέσα από τις επιλογές μας και τις πράξεις μας. Δηλαδή, να αναπτύξουμε συνήθειες που είναι για το καλό του περιβάλλοντος, όπως η ανακύκλωση, η μείωση της κατανάλωσης, η κατανάλωση προϊόντων στην εποχή τους κλπ.

Το ενδιαφέρον και η φροντίδα για το περιβάλλον μας φέρνει σε επαφή με τη φύση και με την ευρύτερη κοινότητα, δηλαδή με κάτι που είναι μεγαλύτερο από εμάς. Αυτό μας δίνει ένα νόημα, που είναι σημαντικό για την ψυχική μας υγεία.

Διαχείριση Εργασιακού Άγχους (Stress Management)

* Η κα Χριστίνα Παναγιωτακοπούλου παρέχει υπηρεσίες σε εταιρείες μέσω ατομικών συνεδριών, μικρών ομάδων εργασίας, εκπαιδευτικών σεμιναρίων και συμβουλευτικής (coaching).
Διατηρεί προσωπικό γραφείο για την παροχή συνεδριών ψυχοθεραπείας και συμβουλευτικής σε άτομα, οικογένειες, ζευγάρια και ομάδες.
Έχει υπάρξει ανώτατο στέλεχος Ασφαλιστικών Εταιρειών. e-mail: [email protected]


Ακολουθήστε την ασφαλιστική αγορά στο Google News