Οι Τράπεζες ως διαμεσολαβητές στη διάθεση ασφαλιστικών προϊόντων

H συμμετοχή των Τραπεζών στο χώρο της ασφαλιστικής διαμεσολάβησης είναι εδώ και μερικά χρόνια ένα αναμφισβήτητο γεγονός στον ευρωπαϊκό χώρο. Ειδικά σε σχέση με ορισμένες κατηγορίες ασφαλιστικών προϊόντων, όπως αυτής της ασφάλισης των ενυπόθηκων ακινήτων κατά τη διαδικασία της χορήγησης στεγαστικών ή και επιχειρηματικών δανείων από αυτές, οι Τράπεζες έχουν ένα μεγάλο μερίδιο αγοράς.

Από άποψη νομικού ενδιαφέροντος, η δυνατότητα αυτή εισόδου των Τραπεζών στο χώρο της ασφαλιστικής διαμεσολάβησης αρχικά παρασχέθηκε από το εθνικό μας Δίκαιο και στη συνέχεια μέσω της ενσωμάτωσης των κοινοτικών κανόνων. Πολύ επιγραμματικά, η δυνατότητα των Τραπεζών να διαμεσολαβούν δόθηκε με την τροποποίηση του άρθρου 54 του ν.δ. 400/1970 από το ν. 2170/1993 (άρθρο 10 παρ. 2). Η δυνατότητα αυτή παρείχετο με την προϋπόθεση της έκδοσης σχετικής Υπουργικής Απόφασης και με γνώμονα πάντα την αυστηρή τήρηση των κείμενων διατάξεων για τον ανταγωνισμό. Ας ληφθεί υπόψη το γεγονός ότι ο βασικός νόμος 1569/1985 για την ασφαλιστική διαμεσολάβηση, μέχρι την ενσωμάτωση της κοινοτικής Οδηγίας 2002/92/ΕΚ από το Προεδρικό Διάταγμα 190/2006, δεν περιλάμβανε τις Τράπεζες στα πρόσωπα τα οποία περιοριστικά αναφέρονται ως διαμεσολαβούντα στην ιδιωτική ασφάλιση.
Στα πλαίσια της κοινοτικής έννομης τάξης, η Οδηγία 2002/92/ΕΚ για την ασφαλιστική διαμεσολάβηση επέλεξε ένα διαφορετικό από το εθνικό μας Δίκαιο τρόπο αναγνώρισης των προσώπων εκείνων τα οποία πιστοποιούνται για τη νόμιμη, και διασυνοριακά, άσκηση της ασφαλιστικής διαμεσολάβησης. Και ενώ και η Οδηγία αυτή δεν κάνει καμία μνεία στα άρθρα της για τις Τράπεζες, εντούτοις εμμέσως κάνει αναφορά στο προοίμιό της (σημείο 9) σχετικά με τη δυνατότητα εμπλοκής στη διαμεσολάβηση προσώπων τα οποία ασχολούνται με τις τραπεζοασφάλειες.

Στο πλαίσιο αυτό κινήθηκε και το π.δ. 190/2006, το οποίο ενσωμάτωσε στο εθνικό μας Δίκαιο την Οδηγία αυτή. Όμως, στη συνέχεια, για την οριοθέτηση του χώρου και τον καθορισμό των όρων και προϋποθέσεων άσκησης της δραστηριότητας και για την άρση των αμφισβητήσεων, εξεδόθη η Κ3 8010/2007 Υπουργική Απόφαση, η οποία ενέταξε και ρητά πλέον τις Τράπεζες μεταξύ των ασφαλιστικών διαμεσολαβητών, επιβάλλοντας ταυτόχρονα και τις σχετικές προϋποθέσεις, όρους και υποχρεώσεις για την άσκηση της διαμεσολαβητικής τους αυτής δραστηριότητας.

Σύμφωνα με το ανωτέρω πλαίσιο, οι Τράπεζες, εφόσον πληρούν τις προϋποθέσεις πιστοποίησης, αλλά και λειτουργίας, όπως εκεί ορίζονται, δύνανται να μεσολαβούν για τη διάθεση ασφαλιστικών προϊόντων και στα πλαίσια της άσκησης των λοιπών χρηματοπιστωτικών δραστηριοτήτων τους.
Παρά το γεγονός ότι, κατά τον γράφοντα, η αγορά στην οποία στοχεύουν οι Τράπεζες με σκοπό τη διάθεση των ασφαλιστικών προϊόντων δεν είναι ακριβώς η ίδια με αυτή στην οποία στοχεύουν τα λοιπά κανάλια διάθεσης, καθώς και το ότι τα προϊόντα τα οποία διαθέτουν αυτές στην πελατεία τους δεν είναι τα ίδια με εκείνα τα οποία διατίθενται από τα λοιπά κανάλια διάθεσης, εντούτοις, λόγω του μεγέθους και των χαρακτηριστικών των επιχειρήσεων αυτών, είναι αναγκαία η διαρκής προσπάθεια διατήρησης όρων υγιούς ανταγωνισμού στον ευρύτερο χρηματοοικονομικό χώρο, ο οποίος θα προστατεύεται σε όλα τα επίπεδα, μεταξύ Τραπεζών, Ασφαλιστικών Επιχειρήσεων και λοιπών διαμεσολαβούντων, με κύριο πάντα στόχο το όφελος του τελικού αποδέκτη των ασφαλιστικών υπηρεσιών, δηλαδή του ασφαλιζόμενου, μέσω της βελτίωσης της ποιότητας των ασφαλιστικών προϊόντων, της διαφάνειας στον τρόπο προώθησης και της μείωσης του κόστους πρόσκτησής τους από αυτόν.

Προς την κατεύθυνση αυτή, της εξασφάλισης συνθηκών υγιούς ανταγωνισμού στην ασφαλιστική αγορά, αλλά και διαφάνειας, η Διεύθυνση Εποπτείας Ιδιωτικής Ασφάλισης της Τράπεζας της Ελλάδος εντείνει τις προσπάθειές της, θέτοντας με σχετική εγκύκλιό της τις κατευθύνσεις στον τρόπο της διαμεσολάβησης των Τραπεζών και κατά το στάδιο της προσυμβατικής προσέγγισης και ενημέρωσης του υποψήφιου ασφαλιζόμενου, αλλά και κατά τη διάρκεια της ασφαλιστικής σχέσης με τον πελάτη, με την επισήμανση, μεταξύ άλλων, της ευχέρειας επιλογής του.
Δεν χωρεί αμφιβολία ότι η οριοθέτηση του ρόλου του κάθε διαμεσολαβητή μέσα στην αγορά τείνει, δίχως άλλο, και προς την κατεύθυνση της αύξησης της προστασίας του ασφαλιζόμενου ως καταναλωτή ασφαλιστικών προϊόντων.