Η Ευρωπαϊκή Ασφαλιστική Αγορά το 2012

Τα προκαταρκτικά στατιστικά στοιχεία, με πληροφορίες σχετικά με το ρόλο των Ευρωπαίων ασφαλιστών στην οικονομία, τα ασφάλιστρά τους και τις επενδύσεις τους, για το 2012, 

δημοσίευσε στις 30 Αυγούστου η Insurance Europe. 
Σύμφωνα με αυτά, η Ασφαλιστική Βιομηχανία της Ευρώπης (σ’ αυτή περιλαμβάνονται
η Ρωσία και η Ουκρανία, με 1% της παγκόσμιας παραγωγής) παραμένει η μεγαλύτερη
του κόσμου, με μερίδιο αγοράς που το 2012 έφτασε το 33%, ακολουθούμενη
από τη Βόρεια Αμερική (30%) και την Ασία (29%).
Στον κλάδο Ζωής, το 2012, η Ευρωπαϊκή Ασφαλιστική Αγορά κατείχε το 33% της παγκόσμιας παραγωγής ασφαλίστρων, ενώ στον Κλάδο Γενικών Ασφαλίσεων το 30%. 

€1,1 τρις ασφάλιστρα και €959 δις πληρωθείσες αποζημιώσεις
Από τα στοιχεία που διέθεσαν οι εθνικές ασφαλιστικές ενώσεις στην Insurance Europe προκύπτει ότι τα συνολικά ακαθάριστα εγγεγραμμένα ασφάλιστρα αυξήθηκαν κατά μέσο όρο γύρω στο 2,5% ετησίως κατά την τελευταία δεκαετία και ανήλθαν το 2012 σε πάνω από €1.100 δις, με τον κλάδο Ζωής να καταγράφει παραγωγή ασφαλίστρων πάνω από €651 δις και τον Κλάδο Γενικών Ασφαλίσεων  €452 δις (για την ανά χώρα συνολική παραγωγή ασφαλίστρων και τα ποσοστά του κάθε κλάδου βλ. γράφημα 1).
Οι ασφαλιστικές εταιρείες Ζωής κατέβαλαν στους ασφαλισμένους τους το 2012 αποζημιώσεις ύψους €646 δις, σε παροχές κεφαλαίων, επιδόματα, συντάξεις γήρατος και αποζημιώσεις λόγω θανάτου. Αντίστοιχα, οι ασφαλιστικές εταιρείες Ζημιών κατέβαλαν €313 δις σε αποζημιώσεις, εκ των οποίων €100 δις αφορούσαν ασφάλιση αυτοκινήτου, €92 δις ασφάλιση Υγείας και περίπου €53 δις στον κλάδο Περιουσίας.

Οι Ασφαλίσεις Ζωής κατείχαν και το 2012 το μεγαλύτερο μερίδιο των εγγεγραμμένων μικτών ασφαλίστρων στην Ευρώπη. Ωστόσο, η κατανομή ασφαλίστρων διαφέρει σημαντικά μεταξύ των χωρών. Το 2012, το ασφάλιστρο ως ποσοστό του ΑΕΠ αυξήθηκε ελαφρά στο 7,7%.  Το ποσοστό αυτό ποικίλλει σημαντικά από χώρα σε χώρα και κυμαίνεται από 1,3% στη Ρουμανία σε 13,2% στο Ηνωμένο Βασίλειο. Το 2012, κατά μέσο όρο δαπανήθηκαν για την ασφάλιση στην Ευρώπη €1.860, έναντι €1.539 πριν από δέκα χρόνια (σε ονομαστικούς όρους). Το μέσο κατά κεφαλήν ασφάλιστρο ανήλθε το 2012 στον κλάδο ζωής σε €1.098 και στον κλάδο Ζημιών στα €762, εκ των οποίων €570 ήταν το κατά κεφαλήν ασφάλιστρο στον κλάδο Περιουσίας (P&C) και €192 στον κλάδο Υγείας –να σημειωθεί εδώ ότι περίπου το ένα τέταρτο των πολιτών της ΕΕ καλύπτονται από ιδιωτική ασφάλιση Υγείας (Για τα ασφάλιστρα ανά κάτοικο των κλάδων Ζωής και Γενικών ανά χώρα βλ. γραφήματα 2 και 3, αντίστοιχα).

Ασφαλίσεις Ζωής
Η συλλογή στοιχείων του κλάδου Ζωής μεταξύ των εθνικών ασφαλιστικών Ενώσεων της Ευρώπης αποδεικνύεται μία δύσκολη και πιο χρονοβόρα διαδικασία, γι’ αυτό και τα αναλυτικά στοιχεία για τον κλάδο που έχει στη διάθεσή της η Insurance Europe αφορούν το 2011. Όπως φαίνεται, τα ασφαλιστήρια του κλάδου Ζωής, ατομικά ή ομαδικά, αφορούσαν απλή ασφάλιση Ζωής, αποταμιευτικά προϊόντα ή και συνδυασμό των δύο. Οι ατομικές συμβάσεις αντιπροσώπευαν σχεδόν το 69% των ασφαλίστρων ζωής. Σχεδόν τα τρία τέταρτα των ασφαλίστρων συνδέονται με τα παραδοσιακά προϊόντα ζωής, τα οποία προσφέρουν προστασία κεφαλαίου και/ή εγγυήσεις επιστροφής, ενώ η υπόλοιπη παραγωγή του κλάδου ζωής προήλθε κυρίως από unit-linked προϊόντα, στα οποία ο κίνδυνος βαρύνει τον ασφαλιζόμενο. 

Ασφάλιση Περιουσίας και Ατυχημάτων
Η ασφάλιση Περιουσίας και Ατυχημάτων (P&C Insurance) περιλαμβάνει ένα μεγάλο εύρος καλύψεων για σπίτια, αυτοκίνητα και επιχειρήσεις. Το 2012, η ασφάλιση Αυτοκινήτου ήταν ο μεγαλύτερος κλάδος της Ασφάλισης Περιουσίας και Ατυχημάτων, με έσοδα από ασφάλιστρα €134 δις, που αντιπροσωπεύουν το 40% των ασφαλίστρων.

€8,4 τρις το επενδυτικό χαρτοφυλάκιο των Ευρωπαίων Ασφαλιστών
Μέχρι τις 31 Δεκεμβρίου 2012, η Ευρωπαϊκή Ασφαλιστική Βιομηχανία είχε επενδύσει, για λογαριασμό των εκατομμυρίων πελατών της, τόσο στον κλάδο Ζωής όσο και στον κλάδο Γενικών, περίπου €8.400 δις σε ομόλογα, μετοχές εταιρειών και άλλα περιουσιακά στοιχεία.
Ο ασφαλιστικός τομέας αποτελεί βασική πηγή των επενδύσεων που απαιτούνται για την υποστήριξη της ανάπτυξης της οικονομίας αλλά και των κεφαλαίων που χρειάζονται, για να πληρωθούν οι συντάξεις της σημερινής γενιάς. Είναι ο μεγαλύτερος θεσμικός επενδυτής στην Ευρώπη, με πάνω από το 50% του συνόλου των ευρωπαϊκών υπό διαχείριση κεφαλαίων/περιουσιακών στοιχείων (σύμφωνα με διαθέσιμα στοιχεία του 20111).
Οι εξελίξεις στο σύνολο του χαρτοφυλακίου των επενδύσεων “οδηγούνται” κυρίως από τις επιχειρήσεις του κλάδου Ζωής, δεδομένου ότι οι επενδύσεις τους ξεπερνούν το 80% του συνόλου.
Το Ηνωμένο Βασίλειο, η Γαλλία και η Γερμανία συγκεντρώνουν πάνω από το 60% των επενδύσεων των ευρωπαϊκών ασφαλιστικών εταιρειών Ζωής. Το 40% του επενδυτικού χαρτοφυλακίου των ασφαλιστικών εταιρειών της Ευρώπης (σύμφωνα με στοιχεία του 2011) ήταν ομολογίες και άλλοι τίτλοι σταθερού εισοδήματος, ενώ το 30% αφορούσαν μετοχές και άλλους τίτλους μεταβλητής απόδοσης. Τα δάνεια αντιπροσώπευαν το 11% του συνόλου.

5.300 ασφαλιστικές εταιρείες και 2 εκατ. περίπου οι απασχολούμενοι στον Κλάδο
Πάνω από 5.300 ασφαλιστικές εταιρείες λειτουργούσαν στην Ευρώπη το 2012 (σε αυτές δεν περιλαμβάνονται οι μικρές περιφερειακές γερμανικές ασφαλιστικές ενώσεις, οι Mutuelles της Γαλλίας και του Βελγίου και οι σε περιφερειακό επίπεδο εποπτευόμενες ασφαλιστικές της Ισπανίας). Ταυτόχρονα, η ευρωπαϊκή ασφαλιστική βιομηχανία απασχολεί απευθείας περισσότερους από 930.000 εργαζόμενους, ενώ στο 1 εκατ. περίπου ανέρχονται οι εξωτερικοί συνεργάτες και οι ασφαλιστικοί διαμεσολαβητές.

Κανάλια διανομής
Η ασφαλιστική αγορά ενισχύει την ύπαρξη πολλών διαφορετικών καναλιών διανομής (παραδοσιακά δίκτυα, bancassurance, direct και από απόσταση πωλήσεις), καθώς πιστεύει ότι η ποικιλομορφία των διαύλων διανομής διασφαλίζει ότι οι καταναλωτές έχουν καλύτερη πρόσβαση σε ασφαλιστικά προϊόντα, ενώ, ταυτόχρονα, τονώνει τον ανταγωνισμό όσον αφορά την τιμή και την ποιότητα των προϊόντων μεταξύ των παρόχων και των διανομέων, πράγμα που, επίσης, λειτουργεί προς όφελος των καταναλωτών, των οποίων οι κουλτούρες, οι ανάγκες και οι προτιμήσεις ποικίλλουν από αγορά σε αγορά.

Στο πλαίσιο αυτό, το Bancassurance έχει αναπτυχθεί παράλληλα με την ασφάλισης ζωής την τελευταία δεκαετία και σήμερα αποτελεί το κύριο κανάλι διανομής προϊόντων ζωής σε πολλές ευρωπαϊκές χώρες (πιο πρόσφατα στοιχεία του 2011). Οι πράκτορες και οι μεσίτες, επίσης, παίζουν πολύ σημαντικό ρόλο στη διανομή ασφαλιστήριων Ζωής, αντίθετα με τις direct και από απόσταση πωλήσεις, που είναι λιγότερο ανεπτυγμένες στη Ζωή από ό,τι στις Γενικές Ασφαλίσεις. Η διανομή των ασφαλιστηρίων του κλάδου Ζημιών γίνεται κυρίως μέσω των ασφαλιστικών διαμεσολαβητών (πράκτορες και μεσίτες σε μικρότερο βαθμό), τα direct κανάλια και τις εξ αποστάσεως πωλήσεις. Βεβαίως και εδώ τα πιο πρόσφατα στοιχεία της Insurance Europe αφορούν το 2011 (Για τα δίκτυα διανομής ανά χώρα βλ. γραφήματα 4 & 5).

1 Οι τράπεζες παρόλο που, μέσω της παροχής δανείων, έχουν επενδύσεις ύψους περίπου €46 τρις, δεν θεωρούνται θεσμικοί επενδυτές. Η στατιστική επετηρίδα του Οργανισμού Οικονομικής Συνεργασίας και Ανάπτυξης (ΟΟΣΑ) προσδιορίζει ως θεσμικούς επενδυτές, τα συνταξιοδοτικά ταμεία, τις ασφαλιστικές εταιρείες και τις εταιρείες επενδύσεων, όπως τα κρατικά επενδυτικά ταμεία.

{gallery}InsuranceEurope12{/gallery}