Τεράστιες οι απώλειες από τον σεισμό στην Τουρκία

Τραγικός είναι ο απολογισμός από τους δύο ισχυρούς σεισμούς 7,7 και 7,6 της κλίμακας Ρίχτερ, που σημειώθηκαν, με επίκεντρο τη νότια Τουρκία, το πρωί της Δευτέρας, 6 Φεβρουαρίου. Οι νεκροί σε Τουρκία και Συρία, μέχρι την ώρα που γράφονταν αυτές οι γραμμές, ξεπερνούσαν τις 47.000, ενώ αδιευκρίνιστος παραμένει ο αριθμός των αγνοουμένων, καθώς πολυώροφα κτήρια κατέρρευσαν, εγκλωβίζοντας στα συντρίμμια τους τους ενοίκους.

Σύμφωνα με το πρακτορείο Anadolu, μέχρι τις 20 Φεβρουαρίου οι νεκροί στην Τουρκία ανέρχονταν σε 41.156 και οι τραυματίες σε 105.505. Τουλάχιστον μισό εκατομμύριο άνθρωποι (485.682) έχουν απομακρυνθεί από τις σεισμόπληκτες περιοχές, ενώ 211.000 σπίτια σε 47.000 κτήρια καταστράφηκαν ή υπέστησαν σοβαρές ζημιές, σύμφωνα με την Αρχή Διαχείρισης Καταστροφών και Έκτακτης Ανάγκης της Τουρκίας (Türkiye’s Disaster and Emergency Management Authority – AFAD).

Εξίσου τραγικός είναι ο απολογισμός και στην ήδη κατεστραμμένη από τον εμφύλιο Συρία. Σύμφωνα με τον ΟΗΕ, στη ΒΔ. Συρία, που ελέγχεται από τους αντάρτες, έχουν σκοτωθεί 4.525 άνθρωποι. Στις περιοχές που βρίσκονται υπό τον έλεγχο της κυβέρνησης Άσαντ, 1.414 άνθρωποι έχασαν τη ζωή τους, σύμφωνα με τις αρχές.

Οι οικονομικές απώλειες

Τίποτα δεν συγκρίνεται με την ανθρώπινη ζωή που χάνεται, αλλά και οι υλικές ζημιές που προκάλεσαν οι σεισμοί (και η μη τήρηση των αντισεισμικών και οικοδομικών κανονισμών) απειλούν το μέλλον εκατομμυρίων ανθρώπων (13 εκατ. μόνο στην Τουρκία), οι οποίοι έχουν μείνει χωρίς σπίτια και δουλειές, ενώ είναι εκτεθειμένοι στο κρύο και τις αρρώστιες.

Εκτός από τις κατοικίες, οι σεισμοί έπληξαν, επίσης, αγωγούς, δρόμους, αεροδρόμια και υποδομές ηλεκτρικής ενέργειας, συμπεριλαμβανομένης μιας μεγάλης πυρκαγιάς στο λιμάνι της Αλεξανδρέττας, το μεγαλύτερο της Τουρκίας.

Σύμφωνα με έκθεση της Turkish Enterprise and Business Confederation, που δημοσιεύθηκε μεταξύ 11-12 Φεβρουαρίου, και επικαλείται το middleeasteye.net, οι ζημιές στις κατοικίες εκτιμώνται σε $70,75 δισ., η απώλεια εθνικού εισοδήματος εκτιμάται σε $10,4 δισ. και οι ημέρες εργασίας που χάθηκαν σε $2,91 δισ.

Η Ευρωπαϊκή Τράπεζα Ανασυγκρότησης και Ανάπτυξης (EBRD), σε έκθεσή της που δημοσίευσε στις 16 Φεβρουαρίου, εκτιμά ότι οι σεισμοί της 6ης Φεβρουαρίου θα μπορούσαν να οδηγήσουν σε μείωση του ΑΕΠ της Τουρκίας έως και 1% το 2023. Ωστόσο, οι επιπτώσεις στην οικονομία της χώρας δεν θα είναι τόσο μεγάλες όσο εκείνες του σεισμού του 1999. Στις πληγείσες περιοχές κατοικεί το 15% του πληθυσμού της χώρας, αλλά συνεισφέρουν μόνο το 9% περίπου του ΑΕΠ και το 10% της βιομηχανικής προστιθέμενης αξίας. Λίγο υψηλότερη (15%) είναι η συμβολή τους στην προστιθέμενη αξία της γεωργίας, αν και τα όποια προβλήματα στη γεωργική παραγωγή είναι πιθανό να μετριαστούν, λόγω του ότι ο σεισμός έγινε μέσα στον χειμώνα.

Καθώς η ασφάλιση κατά των σεισμών είναι περισσότερο διαδεδομένη από ό,τι ήταν το 1999, ο αντίκτυπος στον τραπεζικό τομέα αναμένεται να είναι πιο περιορισμένος, εκτιμά η EBRD.

Οι ασφαλισμένες απώλειες

Σύμφωνα με τη Verisk (πρώην AIR Worldwide), οι οικονομικές απώλειες από τους σεισμούς της 6ης Φεβρουαρίου 2023 στην Τουρκία πιθανότατα θα ξεπεράσουν τα $20 δισ., ενώ οι ασφαλισμένες απώλειες το $1 δισ. Η εταιρεία αναλύσεων CoreLogic, που επικεντρώνεται στην αγορά ακινήτων, εκτιμά ότι οι ασφαλισμένες απώλειες θα ξεπεράσουν τα $4 δισ.

Από τα στοιχεία του Natural Disaster Insurance Institution (DASK), προκύπτει ότι τα ανασφάλιστα σπίτια στην Τουρκία υπολογίζονται σε σχεδόν 8,8 εκατ. Ασφαλισμένα για σεισμό είναι 11,3 εκατομμύρια σπίτια, ήτοι το 56,42% του συνόλου του κτηριακού δυναμικού της γειτονικής χώρας.

Μετά τον καταστροφικό σεισμό του Μαρμαρά, το 1999, ο αριθμός των κατοικιών με κάλυψη για φυσικές καταστροφές αυξήθηκε σημαντικά. Ο σεισμός της 17ης Αυγούστου 1999 ώθησε την τουρκική κυβέρνηση να ιδρύσει, με τη βοήθεια της Παγκόσμιας Τράπεζας, το Turkish Catastrophe Insurance Pool (TCIP) και να καταστήσει την ασφάλιση έναντι σεισμών υποχρεωτική. Από την ίδρυση του TCIP το 2000, έχουν καταβληθεί συνολικά 1,248 δισ. TRY ($70 εκατ.) σε ιδιοκτήτες ακινήτων για ζημιές από σεισμό.

Το TCIP συνεργάζεται με τους σημαντικότερους αντασφαλιστικούς ομίλους, συμπεριλαμβανομένων των Munich Re και Swiss Re, και έχει δυνατότητα διευθέτησης καταστροφικών ασφαλιστικών απαιτήσεων ύψους έως και $2,5 δισ.

Σύμφωνα με στοιχεία που διέθεσε στο xprimm.com η κα Selva Eren, Δ/νουσα Σύμβουλος της Türk Reasürans AŞ, της αντασφαλιστικής εταιρείας που διενεργεί τις τεχνικές εργασίες του TCIP, το Ταμείο, λαμβάνοντας υπόψη πιθανά δυσμενέστερα σενάρια, έχει ήδη ενισχύσει σε 117 δισ. TRY (περίπου €6 δισ.) το capacity για την πληρωμή απαιτήσεων, μέσω του συνδυασμού των υφιστάμενων πόρων του (συσσωρευμένα κεφάλαια της κοινοπραξίας), των κεφαλαίων δομημένων λύσεων και της αντασφαλιστικής προστασίας. Μέχρι τις 20 Φεβρουαρίου, είχαν υποβληθεί στο TCIP 221.663 αιτήσεις αποζημίωσης και είχαν καταβληθεί αποζημιώσεις ύψους περίπου $27,6 εκατ. Ο συνολικός αριθμός των αιτήσεων αναμένεται να ανέλθει σε περίπου 600 χιλιάδες.

Η τουρκική ασφαλιστική αγορά

Ο σεισμός στην Τουρκία θα επηρεάσει την κερδοφορία ασφαλιστών και αντασφαλιστών, εκτιμά η εταιρεία αναλύσεων GlobalData. Σύμφωνα με την Global Insurance Database της εταιρείας, τα ακαθάριστα εγγεγραμμένα ασφάλιστρα (GWP) του κλάδου Περιουσίας, το 2021, ανήλθαν σε 26,1 δισ. TRY ($2,9 δισ.) και αντιστοιχούσαν στο 29,8% της αγοράς γενικών ασφαλίσεων στην Τουρκία. Οι ασφαλίσεις περιουσίας κατέγραψαν ζημιές από την ανάληψη κινδύνων το 2021, καθώς το combined ratio ξεπέρασε το 100%, για πρώτη φορά τα τελευταία 10 χρόνια, και διαμορφώθηκε στο 107,2%. Η κερδοφορία των ασφαλιστικών εταιρειών στην Τουρκία είχε ήδη επηρεαστεί σημαντικά από τον υψηλό πληθωρισμό, ο οποίος διαμορφώθηκε στο 58% τον Ιανουάριο του 2023, από 49% την ίδια περίοδο πέρυσι. «Οι υψηλοί ρυθμοί πληθωρισμού οδηγούν σε υψηλότερο μέσο κόστος ζημιών για τους ασφαλιστές. Καθώς οι εταιρείες δεν έχουν ακόμη ανακάμψει από τον αντίκτυπο του σεισμού του 2020, ο πρόσφατος σεισμός θα επηρεάσει περαιτέρω την κερδοφορία τους. Ως αποτέλεσμα, οι Τούρκοι ασφαλιστές που ασκούν τον κλάδο περιουσίας αναμένεται να καταγράψουν ζημιές από την ανάληψη κινδύνου το 2023 και το 2024», σημειώνει ο κ. Shabbir Ansari, Senior Insurance Analyst της GlobalData.

Σύμφωνα με πληροφορίες από την SEDDK (την τουρκική εποπτική αρχή), που επικαλείται το Xprimm, οι αποζημιώσεις στον κλάδο αυτοκινήτου αναμένεται να ανέλθουν σε περίπου το 1 δισ. TRY. Οι αποζημιώσεις για διακοπή εργασιών, απώλεια κερδών και υλικές ζημιές σε περίπου 12 δισ. TRY, ενώ 850 εκατ. TRY θα καταβληθούν σε δικαιούχους ασφαλιστηρίων ζωής και ατυχημάτων. Για ζημιές σε καλλιέργειες και ζώα, ο TARSIM –ο οργανισμός αγροτικών ασφαλίσεων–, ενδέχεται να χρειαστεί να καταβάλει αποζημιώσεις ύψους 70 έως 80 εκατ. TRY.

Δίπλα στους σεισμόπληκτους

100 χώρες ανταποκρίθηκαν στη διεθνή έκκληση έκτακτης ανάγκης της Τουρκίας μετά τον σεισμό, 84 από αυτές συμμετείχαν ενεργά στις επιχειρήσεις, με 10.943 άτομα προσωπικό έρευνας και διάσωσης. Η Ευρωπαϊκή Ένωση, μετά από αίτημα της Τουρκίας, ενεργοποίησε τον Μηχανισμό Πολιτικής Προστασίας της Ε.Ε., κινητοποιώντας όλες σχεδόν τις ευρωπαϊκές χώρες. Από το πρώτο κιόλας εικοσιτετράωρο ομάδα της ΕΜΑΚ βρέθηκε στη γειτονική χώρα, προκειμένου να συνδράμει, ακολουθούμενη λίγες μέρες αργότερα από δεύτερη ομάδα και από την Ελληνική Ομάδα Διάσωσης.

Δίπλα στους σεισμόπληκτους βρέθηκε από την πρώτη στιγμή και η ασφαλιστική αγορά.

• Ο Όμιλος Allianz αποφάσισε να διαθέσει €6 εκατ. για τη στήριξη των προσπαθειών ανακούφισης και αποκατάστασης των πληγέντων σε Τουρκία και Συρία. Θα συμπληρώσει, επίσης, τις δωρεές των υπαλλήλων της μέχρι €1 εκατ., με εσωτερική εκστρατεία δωρεών που βρίσκεται ήδη σε εξέλιξη.
• Ο Όμιλος Generali προχώρησε σε δωρεά €500.000 προς τη UNICEF, καθώς και προς αντίστοιχους τοπικούς φορείς που επελέγησαν από κοινού με την Generali Sigorta. Παράλληλα, ξεκίνησε μια παγκόσμια εκστρατεία συγκέντρωσης χρημάτων από το σύνολο των εργαζομένων του Ομίλου, της Ελλάδας συμπεριλαμβανομένης, το τελικό ποσό της οποίας θα διπλασιαστεί από την Generali, με σκοπό την παροχή οικονομικής υποστήριξης προς τις πληγείσες περιοχές.
• Ανθρωπιστική βοήθεια για τους πληγέντες σε Τουρκία και Συρία συγκέντρωσαν οι εργαζόμενοι και οι συνεργάτες της Interamerican, στο πλαίσιο της πρωτοβουλίας της Περιφέρειας Αττικής, της Κεντρικής Ένωσης Δήμων Ελλάδος (ΚΕΔΕ), του «ΟΛΟΙ ΜΠΟΡΟΥΜΕ» και του Ιατρικού Συλλόγου Αθηνών.
• Η Ένωση Επαγγελματιών Ασφαλιστών Ελλάδας (Ε.Ε.Α.Ε.) και η Ένωση Συντονιστών Ασφαλιστικών Πρακτόρων Ελλάδος (Ε.Σ.Α.Π.Ε.) συμμετείχαν στην πρωτοβουλία του Επαγγελματικού Επιμελητηρίου Αθηνών, με τίτλο “Είμαστε δίπλα σας”, για τη συγκέντρωση ειδών πρώτης ανάγκης για τους πληγέντες των φονικών σεισμών σε Τουρκία-Συρία. 

Καθώς οι μετασεισμοί συνεχίζονται (μόνο μέχρι τις 15 Φεβρουαρίου είχαν σημειωθεί 3.170) και νέοι σεισμοί (όπως αυτός της 20ής Φεβρουαρίου, των 6,4 βαθμών της κλίμακας Ρίχτερ) εκδηλώνονται, το δράμα για τους κατοίκους της περιοχής δείχνει να μην έχει τέλος. Σε όλη αυτή την καταστροφή συνετέλεσαν συνδυαστικά πολλοί παράγοντες. Εκτός από τη μεγάλη ένταση του σεισμού, το μικρό εστιακό βάθος και την ώρα που έγινε –παράγοντες που δεν μπορεί κανείς να ελέγξει– στην τραγική κατάληξη, με τις εκατόμβες νεκρών και τους εκατοντάδες χιλιάδες τραυματίες, συνέβαλε και το γεγονός ότι δεν είχαν τηρηθεί οι αντισεισμικοί κανονισμοί. Και στην περίπτωση των σεισμών στην Τουρκία (αφήνουμε έξω από την εξίσωση τη Συρία, λόγω των ιδιαίτερων συνθηκών που επικρατούν εκεί), αποδεικνύεται περίτρανα ότι η πρόληψη θα μπορούσε να σώσει ζωές. Επίσης, αποδεικνύεται και κάτι ακόμα, ότι με εργαλεία όπως η ασφάλιση, οι επιπτώσεις της καταστροφής μπορούν να μετριαστούν και η επιστροφή στην κανονικότητα μπορεί να γίνει πιο γρήγορα.

Δήμητρα Καζάντζα

---

Ακολουθήστε την ασφαλιστική αγορά στο Google News