Μεταφορές Χαρτοφυλακίων Συντάξεων από Επαγγελματικά Ταμεία σε Ασφαλιστικές Εταιρείες

Σε όλη την Ευρώπη, αλλά κυρίως στη Μεγάλη Βρετανία, τα τελευταία χρόνια πραγματοποιούνται μεγάλες μεταφορές χαρτοφυλακίων συντάξεων από Ταμεία Επαγγελματικής Ασφάλισης προς ασφαλιστικές εταιρείες, που ειδικεύονται στις μεταφορές αυτές. Πρόκειται για μια εκτεταμένη διαδικασία μείωσης κινδύνου (De-risking) των Επαγγελματικών Ταμείων Συντάξεων, τα οποία προσφέρουν συντάξεις καθορισμένων παροχών (Defined Benefits).

Του κ. Γιώργου Νεκτάριου, Placement Leader – Mercer Marsh Benefits

Τα Ταμεία που προσφέρουν τέτοιους τύπους συντάξεων είναι εξαιρετικά επικίνδυνα για τις επιχειρήσεις (Sponsors) που τα έχουν ιδρύσει. Η σύγχρονη τάση, τόσο στις ΗΠΑ όσο και στη Μεγάλη Βρετανία, είναι η κατάργηση των Ταμείων αυτών και η αντικατάστασή τους από Ταμεία Συντάξεων Καθορισμένων Εισφορών (Defined Contributions).

Με τις μεταφορές χαρτοφυλακίων, τα Ταμεία έχουν τα εξής πλεονεκτήματα:

(α) μεταβιβάζουν τον κίνδυνο επενδύσεων καθώς και τον κίνδυνο μακροβιότητας, και

(β) παρέχουν στα μέλη τους τη δυνατότητα να επιλέξουν την κατάλληλη μορφή προσωπικής σύνταξης, από τη μεγαλύτερη γκάμα επενδυτικών επιλογών που προσφέρουν οι ασφαλιστικές εταιρείες. Επίσης, οι μελλοντικές παροχές των ασφαλισμένων έχουν πλέον εξασφαλίσει τη φερεγγυότητα της ασφαλιστικής εταιρείας.

Η συνολική αξία των χαρτοφυλακίων συντάξεων που μεταβιβάζονται σε ειδικευμένες ασφαλιστικές εταιρείες αυξήθηκε από 5 δισεκατομμύρια λίρες το 2011 σε 44 δισεκατομμύρια λίρες το 2019.

Η μεταφορά των χαρτοφυλακίων γίνεται με δύο μεθόδους: «buy-ins» και «buy-outs». Και οι δύο μέθοδοι μεταφέρουν με αποτελεσματικό τρόπο τον επενδυτικό κίνδυνο και τον κίνδυνο μακροβιότητας από τα Επαγγελματικά Ταμεία Συντάξεων στις ασφαλιστικές εταιρείες.

Με τη μέθοδο «buy-out», το Ταμείο πληρώνει προκαταβολικά ένα καθορισμένο ποσό (μεταφορά αποθεμάτων) στην ασφαλιστική εταιρεία, η οποία αναλαμβάνει να πληρώνει τις υπεσχημένες συντάξεις στα μέλη του Ταμείου. Το Ταμείο, στη συνέχεια, διακόπτει τις εργασίες του και καταργείται.

Με τη μέθοδο «buy-in», το Επαγγελματικό Ταμείο πληρώνει προκαταβολικά ένα καθορισμένο ποσό για τη μεταφορά χαρτοφυλακίου ενός μέρους των μελών του, αλλά το Ταμείο συνεχίζει τη λειτουργία του και πληρώνει τις συντάξεις των μελών με τα ποσά που λαμβάνει από την ασφαλιστική εταιρεία. Έχει, όμως, απαλλαγεί από τους κινδύνους επενδύσεων και μακροβιότητας για το συγκεκριμένο τμήμα του χαρτοφυλακίου.

Ο κυριότερος λόγος για τη μεγάλη αύξηση των μεταφορών χαρτοφυλακίου των Ταμείων είναι η σημαντική ενίσχυση των σχετικών αποθεματικών, σε βαθμό που κρίνεται επαρκής από τις ασφαλιστικές εταιρείες. Ακόμα και μικρά Ταμεία, με αποθεματικά μικρότερα των 100 εκατομμυρίων λιρών, μπορούν να σχηματίσουν μια ομάδα και, στη συνέχεια, να επιδιώξουν τη μεταφορά των κινδύνων σε ασφαλιστικές εταιρείες.  

Όμως, υπάρχουν και Επαγγελματικά Ταμεία που δεν μπορούν να χρησιμοποιήσουν τις μεθόδους «buy-in» και «buy-out», προφανώς λόγω της αδυναμίας ενίσχυσης των αποθεματικών τους. Στην περίπτωση αυτή, διατηρούν τον επενδυτικό κίνδυνο, αλλά μπορούν να αναζητήσουν ένα χρηματοοικονομικό παράγωγο: το «swap μακροβιότητας». Ο κίνδυνος μακροβιότητας συνεπάγεται ότι σημαντικός αριθμός από τα μέλη του Επαγγελματικού Ταμείου ζούνε περισσότερα χρόνια από το αναμενόμενο προσδόκιμο επιβίωσης. Για παράδειγμα, τα πιο εύπορα μέλη των Ταμείων είναι πιθανόν να ζούνε περισσότερο από τα υπόλοιπα μέλη, με αποτέλεσμα τη δυσανάλογη επιβάρυνση των αποθεματικών. Τότε, τα swaps μακροβιότητας μπορούν να βοηθήσουν με τη μεταφορά του κινδύνου μακροβιότητας σε μια ασφαλιστική εταιρεία, έναντι της πληρωμής μιας συμφωνημένης αμοιβής, και η ασφαλιστική εταιρεία αναλαμβάνει να πληρώσει τις παροχές που υπερβαίνουν το αναμενόμενο προσδόκιμο επιβίωσης.

Το 2021 διενεργήθηκαν swaps μακροβιότητας συνολικής αξίας περίπου 15 δισεκατομμυρίων λιρών. Αναμένεται ότι αυτή η τάση θα συνεχιστεί πιο έντονα στα επόμενα χρόνια, ούτως ώστε να διευκολύνει την υποστήριξη των Επαγγελματικών Ταμείων Συντάξεων καθορισμένων παροχών.

To γράφημα δείχνει την ανάπτυξη του τομέα μεταφοράς χαρτοφυλακίων των Επαγγελματικών Ταμείων Συντάξεων σε ασφαλιστικές εταιρείες στη Μεγάλη Βρετανία, για την περίοδο: 2006-2022, τόσο για συντάξεις (annuities) όσο και για swap μακροβιότητας (longevity swaps). 
Διαπιστώνεται ότι τα Επαγγελματικά Ταμεία Συντάξεων στη Μεγάλη Βρετανία έχουν μεταφέρει υποχρεώσεις εκατοντάδων δισεκατομμυρίων λιρών σε ασφαλιστικές εταιρείες, ιδιαίτερα μετά το 2012. Σημαντικά μερίδια αγοράς έχουν οι εξής ασφαλιστικές εταιρείες: Aviva 15%, Legal & General 23%, PIC 17%, Rothesay Life 25%, Standard Life 10%.

Ακολουθήστε την Ασφαλιστική Αγορά στο Google News