Συνταξιοδοτικός σχεδιασμός για γυναίκες

| Της Ρίτας Χριστοδουλάτου* |

Ο συνταξιοδοτικός σχεδιασμός για τις γυναίκες διαφέρει; Η απάντηση είναι ότι υπάρχει διαφοροποίηση σε πολλά σημεία. Όπως προκύπτει από έρευνα του BCG, που δημοσίευσαν οι Financial Times, το πώς αντιμετωπίζουν οι γυναίκες τα οικονομικά θέματα επηρεάζεται από την ηλικία και από την εποχή. Επηρεάζεται, επίσης, από τις χαμηλότερες εργασιακές αμοιβές, καθώς και από την αποχή από την εργασία λόγω κοινωνικών και οικογενειακών υποχρεώσεων (ανατροφή παιδιών κ.λπ.).

O ρόλος της γυναίκας, τα τελευταία 75 χρόνια, έχει αλλάξει ραγδαία: από αυτόν που την “ήθελε” παντρεμένη, νοικοκυρά και υπεύθυνη για την κοινωνική ζωή, στον σημερινό της ρόλο, που τη “θέλει” να ισορροπεί τα ανωτέρω παράλληλα με μία απαιτητική εργασία.

Σήμερα, οι επαγγελματίες γυναίκες, παντρεμένες ή ελεύθερες, αντιμετωπίζουν τα ίδια περίπου θέματα με αυτά που, αρχικά, αντιμετώπιζαν οι άνδρες στη συνταξιοδότησή τους. Πολλοί άντρες μπαίνουν στον εργασιακό βίο γνωρίζοντας ότι θα εργαστούν για κάποια χρόνια και μετά θα συνταξιοδοτηθούν. Αυτό, όμως, δεν ισχύει για τις γυναίκες. Σήμερα, οι εργαζόμενες γυναίκες αντιλαμβάνονται ότι, όταν συνταξιοδοτηθούν, δεν χάνουν “απλά” εισοδήματα. Την περίοδο της συνταξιοδότησης δημιουργείται η αίσθηση ότι χάνεται η ταυτότητά τους, η αναγνώριση, ο σκοπός και η κοινωνική δικτύωση, με αποτέλεσμα να επιλέγουν να καθυστερήσουν την ώρα συνταξιοδότησης.

Οι γυναίκες, όπως και οι άνδρες, επιθυμούν να συνεργάζονται με συμβούλους που εμπιστεύονται, που ακούν τις ανάγκες τους και ενδιαφέρονται να συμβάλουν στην επίτευξη των στόχων τους. Αυτό που διαπιστώνεται, όμως, είναι ότι οι γυναίκες έχουν διαφορετική αντίληψη για τη διαχείριση των χρημάτων τους. Βέβαια, όπως προκύπτει από έρευνα της Fidelity Investments, τα αποτελέσματα στις αποδόσεις των επενδύσεων των γυναικών είναι κατά 0,4% καλύτερα απ’ ό,τι των ανδρών. Αξίζει, μάλιστα, να σημειωθεί ότι οι γυναίκες αναλαμβάνουν μεγαλύτερο ρίσκο, όταν συνεργάζονται με γυναίκες χρηματοοικονομικούς συμβούλους (κατά 26%), απ’ ό,τι με άνδρες επαγγελματίες (κατά 11%) [πηγή: BofA Merrill Lynch).

Οι γυναίκες ζουν περισσότερα χρόνια από τους άνδρες. Σύμφωνα με την έκθεση «Πανόραμα» του ΟΑΣΑ 2015, ο μέσος όρος ζωής στις γυναίκες το 2015 ήταν 78,3 έτη, ενώ το 2060 αναμένεται να είναι τα 86 έτη. Επομένως, το κεφάλαιο που πρέπει να δημιουργηθεί για τη σύνταξη θα πρέπει να διαρκέσει για μεγαλύτερο χρονικό διάστημα.

Σύμφωνα με δημοσίευμα των New York Times, τα άτομα που έχουν οικονομική άνεση και υψηλό μορφωτικό επίπεδο ζουν περισσότερα χρόνια, λόγω του ότι φροντίζουν καλύτερα την υγεία τους, δεν ασκούν επίπονη χειρωνακτική εργασία και, κυρίως, γιατί υπάρχει η αίσθηση του… «ποιος είναι ο σκοπός της ζωής τους».

Παρόλο, όμως, που οι γυναίκες ζουν περισσότερο, φαίνεται ότι έχουν μικρότερα έσοδα στη συνταξιοδότηση. Στην πλειοψηφία τους οι γυναίκες παγκοσμίως αμείβονται λιγότερο από τους άνδρες για την ίδιου τύπου εργασία. Επίσης, θα πρέπει να σημειωθεί ότι για μεγάλο διάστημα απέχουν από την εργασία τους, όταν μεγαλώνουν παιδιά ή φροντίζουν άτομα της οικογένειας. Αυτό σημαίνει ότι δεν συμπληρώνουν τα απαιτούμενα χρόνια εργασίας για πλήρη κρατική σύνταξη. Επιπλέον, λόγω διαζυγίου ή χηρείας, θα λάβουν μικρότερη σύνταξη απ’ αυτήν που θα λάμβαναν αν ήταν ακόμα παντρεμένες.

Στον αντίποδα, βέβαια, θα πρέπει να αναφερθεί, ως ένα νέο φαινόμενο στον δυτικό κόσμο, ότι υπάρχουν και οι γυναίκες καριέρας (ιδιαίτερα οι ελεύθερες, που δεν έχουν τις ίδιες οικονομικές ευθύνες), που μπορούν να “χτίσουν” σημαντικούς συνταξιοδοτικούς λογαριασμούς.

Βάσει των ανωτέρω, λοιπόν, ο συνταξιοδοτικός σχεδιασμός μιας γυναίκας έχει ιδιαιτερότητες που τον καθιστούν διαφορετικό ως προς τη χάραξη της στρατηγικής που θα πρέπει να ακολουθηθεί.

Ως Financial Planners τείνουμε να σκεφτόμαστε τον συνταξιοδοτικό σχεδιασμό με οικονομικούς όρους. Προετοιμάζουμε τους πελάτες μας (ανεξαρτήτως φύλου) να είναι οικονομικά έτοιμοι για συνταξιοδότηση, αλλά αυτό είναι μόνο ένα μέρος της εικόνας. Η συνταξιοδότηση είναι μία σημαντική μετάβαση ζωής και η προσαρμογή δεν είναι εύκολη, γιατί κανείς δεν είναι έτοιμος συναισθηματικά για την αλλαγή που θα επέλθει στη ζωή του.

Σε όλη τη ζωή μας υπάρχει ένας στόχος (εκπαίδευση, πρώτη εργασία, αγορά κατοικίας, δημιουργία οικογένειας, μεγάλωμα παιδιών, επαγγελματική επιτυχία, δημιουργία συνταξιοδοτικού κεφαλαίου), στη συνταξιοδότηση, όμως, υπάρχει στόχος;

Η μετάβαση στη συνταξιοδότηση είναι μία σημαντική καμπή, που απαιτεί χρόνο, και οι άνθρωποι –καλώς ή κακώς– αντιδρούν σ’ αυτή την αλλαγή.

Ως επαγγελματίες οικονομικοί σχεδιαστές (financial planners) θα πρέπει να βοηθήσουμε τους πελάτες μας να “πλοηγηθούν” στις μεταβάσεις της ζωής, καθότι το θέμα δεν είναι μόνο οικονομικό, αλλά εμπλέκονται και συναισθήματα. Όταν μιλάμε με τους πελάτες μας για τη συνταξιοδότηση, θα πρέπει να συζητήσουμε μαζί τους το πώς θα “γεμίσει” ο άπλετος πλέον χρόνος τους και να συμβάλουμε στο να διατηρηθεί «το νόημα και ο σκοπός στη ζωή τους».

Είναι αντιληπτό ότι ο ρόλος του Financial Planner είναι πολυσχιδής και ιδιαίτερος, όσον αφορά στον οικονομικό σχεδιασμό μιας ζωής. Απαιτεί εξειδικευμένη εκπαίδευση, καλή και συνεχή ενημέρωση των οικονομικών δρώμενων, υψηλή συναισθηματική νοημοσύνη και αυξημένη δεξιότητα στη διαχείριση των ιδιαίτερων αναγκών διαφορετικών τύπων ανθρώπων, είτε αφορά σε άνδρες είτε σε γυναίκες.

*Η κα Ρίτα Χριστοδουλάτου είναι Σύμβουλος Ασφαλίσεων και Επενδύσεων και δραστηριοποιείται στον χρηματοασφαλιστικό χώρο από το 1992. Είναι κάτοχος ΒΑ, Diploma in Insurance and Finance, Middlesex University, ενώ έχει παρακολουθήσει σεμινάρια μετεκπαίδευσης στο Πάντειο Πανεπιστήμιο και το Πανεπιστήμιο Πειραιώς. Έχει συμμετάσχει σε δεκάδες συνέδρια σε Ευρώπη και Αμερική είτε ως σύνεδρος είτε ως ομιλήτρια.

Είναι ισόβιο μέλος του The Premier Association of Financial Professionals (MDRT), ενώ διετέλεσε Πρόεδρος Ελλάδος (2006-2008) και Πρόεδρος Ευρώπης (2008-2011). Είναι, επίσης, μέλος της Financial Planning Association (FPA) και ιδρυτικό μέλος της Ένωσης Financial Planners Ελλάδος (HFPA), της οποίας διετέλεσε Πρόεδρος την περίοδο 2013-2017.

Σήμερα, είναι στέλεχος στην πολυεθνική εταιρεία συμβούλων ασφαλίσεων και αντασφαλίσεων ΑΟΝ Greece, με εξειδίκευση στο Financial Planning και ιδιαίτερα στον συνταξιοδοτικό σχεδιασμό (pension planning).

Διαβάστε επίσης: Γιατί είναι σημαντική και απαραίτητη η Ασφάλιση;

Ακολουθήστε την Ασφαλιστική Αγορά στο Google News