Rock and a hard place: Όταν η προσοχή όλων στρέφεται στην ασφαλιστική αγορά

Έξι μήνες πριν, δημοσιεύτηκε το πρώτο κείμενο μιας σειράς άρθρων με θέμα την κοινωνική και οικονομική αξία της ασφάλισης, από την Geneva Association. Στο μεταξύ, ο τυφώνας Σάντυ έπληξε την ανατολική ακτογραμμή των ΗΠΑ, καταστρέφοντας μια πυκνοκατοικημένη περιοχή του ανεπτυγμένου κόσμου και, με αφορμή αυτό, η προσοχή όλων στράφηκε στη συμπεριφορά των ασφαλιστικών εταιρειών και των ασφαλιστών.

Είτε μας αρέσει είτε όχι, για μια ακόμα φορά, η φήμη της ασφαλιστικής βιομηχανίας θα καθοριστεί από τον τρόπο που διαχειρίστηκε τις αιτήσεις αποζημιώσεων, ενώ ο μακροοικονομικός ρόλος της ασφάλισης, ως σταθεροποιητικός παράγοντας για τα άτομα, τους θεσμούς και τις οικονομίες, θα συζητηθεί πολύ λιγότερο. 

Σε κάθε περίπτωση, κάποιες αχτίδες φωτός υπήρξαν, όπως για παράδειγμα το editorial που δημοσίευσαν οι Financial Times με τίτλο «Έπαινος για τους ασφαλιστές», στο οποίο περιγράφεται ο τρόπος με τον οποίο η ασφάλιση ανακούφισε τον πόνο των θυμάτων του τυφώνα.  

Το συγκεκριμένο editorial αποφαίνεται ότι «μετά την τεχνολογία, η ασφάλιση είναι μία από τις σπουδαιότερες ανακαλύψεις της ανθρωπότητας, προκειμένου να απελευθερωθεί από την κυριαρχία της φύσης και την ευπάθειά της  μπροστά σε “θεϊκές παρεμβάσεις”». Το γεγονός αυτό είναι πέρα για πέρα αληθινό και η ανάγκη για ασφάλιση αυξάνεται, αν μη τι άλλο, λόγω των επιπλοκών και του αυξημένου κόστους που φέρνουν η κλιματική αλλαγή και η γήρανση των πληθυσμών. 

Οι FT λένε, επίσης, ότι «η καλή εποπτεία είναι ουσιαστικό ζητούμενο», αν θέλουμε η ασφάλιση να συνεχίσει να επιτελεί το σημαντικό της ρόλο. Και αυτό είναι σωστό, όμως υπάρχουν ομάδες στον πολιτικό και τον εποπτικό χώρο που πιστεύουν ότι ο ασφαλιστικός κλάδος πρέπει να ρυθμίζεται όπως ο τραπεζικός. Δεν αναγνωρίζουν την πιθανή ζημιά που μπορεί να προκαλέσουν στο σταθεροποιητικό ρόλο της ασφάλισης, για τα άτομα και τις οικονομίες, τα υψηλότερα τέλη κεφαλαίου και οι περιττοί περιορισμοί στην ασφαλιστική δραστηριότητα.

Για την ιστορία, κανένας ασφαλισμένος δεν ζημιώθηκε κατά τη διάρκεια της πρόσφατης οικονομικής κρίσης από αδυναμία της ασφάλισης και ελάχιστοι ήταν εκείνοι που ζημιώθηκαν κατά τη διάρκεια της προηγούμενης κρίσης, γνωστής ως «η μεγάλη ύφεση». 

Σύμφωνα με τον Terri Vaughan, Δ/ντα Σύμβουλο της US National Association of Insurance Commissioners, «…η ιστορία έχει δείξει ότι, χάρη στη δυνατότητά τους να εστιάζουν στη μακροπρόθεσμη αξία και όχι στη βραχυπρόθεσμη αγοραία αξία, οι ασφαλιστές δεν εξαναγκάζονται να πουλήσουν, όταν η αγορά είναι πεσμένη. αντίθετα, είναι ανάμεσα στους πρώτους που αγοράζουν. Με αυτόν τον τρόπο δεν επιδεινώνουν την αστάθεια, αλλά έχουν σταθεροποιητικό ρόλο».

Σε άρθρο του Journal of Risk and Insurance, η ακαδημαϊκή ανάλυση σχετικά με τις επιδόσεις της ασφαλιστικής βιομηχανίας κλάδου Ζωής κατά τη διάρκεια της Μεγάλης  Ύφεσης, καταλήγει στο εξής συμπέρασμα: «Η ασφαλιστική βιομηχανία πέτυχε αξιοθαύμαστα επίπεδα σταθερότητας και φερεγγυότητας κατά τη διάρκεια της δύσκολης περιόδου της δεκαετίας του ’30. Ενώ εταιρείες με περίπου 2% των κεφαλαίων της βιομηχανίας έπαψαν τις συναλλαγές τους τη δεκαετία 1929 με 1938, η μέγιστη συνολική απώλεια για τους ασφαλισμένους δεν ήταν πάνω από 6/10 του 1% των αποθεματικών ευθύνης του ασφαλισμένου» (JRI, 1964). Σε καμία περίπτωση, δηλαδή, δεν προκύπτει απόδειξη συστημικού κινδύνου, που απαιτεί αυστηρότερη και παρόμοια με των τραπεζών ρύθμιση…

Φυσικά, η πίεση της πολιτικής σκηνής προκύπτει από την ανάγκη να φανεί ότι κάτι κάνει και η ίδια, αλλά και γιατί η ασφαλιστική βιομηχανία θα εξακολουθεί να εξετάζεται από το ευρύ κοινό μέσα από το φακό της απόδοσής της στη διαδικασία αποζημιώσεων, πεδίο στο οποίο το πολιτικό στοιχείο μπορεί να κερδίσει πόντους. Τα παραδοσιακά μέσα πληροφόρησης ενισχύουν αυτές τις εντυπώσεις, γιατί θεωρούν πολύ πιο ενδιαφέρουσα μια υπόθεση κακής διαχείρισης της αποζημίωσης, απ’ ό,τι ιστορίες όπου οι ασφαλιστές ανταποκρίνο- νται πλήρως στις υποσχέσεις που έδωσαν στους ασφαλισμένους.  

Αυτό που ξεκάθαρα προκύπτει είναι το ότι η ασφαλιστική βιομηχανία πρέπει να προβάλλει τα επιτεύγματα και τη συνεισφορά της όσο πιο έντονα μπορεί, αλλά και να δημιουργήσει μια κατανοητή εικόνα ως προς τον τρόπο λειτουργίας της. Ελπίζουμε πως η σειρά των έξι άρθρων που δημοσιεύσαμε σχετικά με την Αξία της Ασφάλισης βοηθούν σ’ αυτή την κατεύθυνση. Η μελλοντική πρόκληση για τους ασφαλιστές είναι να εξασφαλίσουν ότι εκείνοι που σχεδιάζουν σήμερα το πλαίσιο της ρύθμισης του συστημικού κινδύνου το κάνουν έχοντας συνυπολογίσει αυτόν το θεμελιώδη και αυξανόμενο ρόλο της ασφάλισης. Δεν είναι ώρα για να αυτοπεριοριζόμαστε –κάποιος θα μπορούσε να πει ότι η ίδια η φύση των ασφαλιστικών εργασιών και η ικανότητα της βιομηχανίας να αποδίδει αξία είναι σήμερα σε κίνδυνο. Η ασφαλιστική αγορά πρέπει να αναδείξει τις θέσεις της με πολύ δυνατή φωνή. 

Περισσότερα άρθρα και διαρκής συζήτηση για την οικονομική και κοινωνική αξία της ασφάλισης είναι διαθέσιμα στα LinkedIn Group της Geneva Association αλλά και στο Twitter (#goinsurance). 

*Ο Anthony Kennaway είναι Head of Communications, The Geneva Association.