Μελέτες

Ι.Ο.ΑΣ.: Οι συνέπειες των Τροχαίων Συγκρούσεων στην Ψυχική Υγεία

Το Ινστιτούτο Οδικής Ασφάλειας (Ι.Ο.ΑΣ.) «Πάνος Μυλωνάς» και η Genesis Pharma, Μέλος της Συμμαχίας «Δρόμοι στο Μέλλον», ενημερώνουν με ειδική ψηφιακή έκδοση για τις συνέπειες των Τροχαίων Συγκρούσεων στην Ψυχική Υγεία.

Οι συνέπειες των τροχαίων συγκρούσεων δεν αφορούν μόνο τη σωματική σφαίρα αλλά εκτείνονται και στην ψυχική υγεία καθώς και σε πλευρές της κοινωνικής λειτουργίας του ατόμου. Τα θύματα των τροχαίων συγκρούσεων αναφέρουν αλλαγές στην οικογενειακή, κοινωνική ζωή καθώς και προβλήματα ψυχικής υγείας. Ένα τροχαίο συνιστά μια τραυματική εμπειρία με ισχυρό σωματικό και οπτικό αντίκτυπο. Παράλληλα, η εμπειρία ενός τροχαίου είναι δυνατόν να προκαλέσει αίσθημα ευαλωτότητας.

Σύμφωνα με τον Παγκόσμιο Οργανισμό Υγείας (WHO, 2022) οι τροχαίες συγκρούσεις αποτελούν πρώτη αίτια θανάτου. Ετησίως λαμβάνουν χώρα 10 εκ. τροχαίες συγκρούσεις, ενώ πεθαίνουν 1.25 εκ άνθρωποι. Περισσότερα από 50 εκ. άτομα υποφέρουν από μη θανατηφόρο τραυματισμό που οδηγεί σε μειωμένη λειτουργικότητα. Ως ομάδες υψηλού κινδύνου θεωρούνται οι πεζοί, οι ποδηλάτες και τα άτομα τρίτης ηλικίας ανεξαρτήτως φύλου. Οι ανάγκες που προκύπτουν από μια τροχαία σύγκρουση είναι πολλαπλές μεταξύ των οποίων ιατρικές, ψυχολογικές, νομικές και οικονομικές. Η συχνότητα με την οποία τα εμπλεκόμενα άτομα αναπτύσσουν ψυχικές δυσκολίες αντικατοπτρίζεται στο ότι τα τροχαία ήταν η 3η αιτία ψυχιατρικών διαταραχών για το 2020.

Οι συνέπειες στην ψυχική υγεία έπειτα από ένα τροχαίο περιλαμβάνουν οξείες ή πιο χρόνιες ψυχολογικές καταστάσεις με πιο κοινές τη Διαταραχή Μετατραυματικού Στρες (ΔΜΣ), την Κατάθλιψη, τις Αγχώδεις Διαταραχές καθώς και επιπλοκές του Πένθους για του συγγενείς των εμπλεκομένων και δυσκολίες που εμφανίζονται στα παιδιά.

Διαταραχή Μετατραυματικού Στρες – ΔΜΣ

Η πιο συνηθισμένη συνέπεια στην ψυχική υγεία για τα θύματα των τροχαίων συγκρούσεων είναι η Διαταραχή Μετατραυματικού Στρες (ΔΜΣ). Προκαλείται μετά από ένα τραυματικό γεγονός που μπορεί να περιέχει πραγματικό ή επαπειλούμενο θάνατο, σοβαρό τραυματισμό ή απειλή της σωματικής ακεραιότητας, το οποίο το άτομο βίωσε άμεσα ή ήταν μάρτυρας ή έμαθε ότι συνέβη σε μέλος του στενού του κύκλου ή εκτέθηκε σε λεπτομέρειες αυτού σε υπερβολικό βαθμό (π.χ. άτομα από τα συνεργεία διάσωσης). Τα συμπτώματα της διαταραχής εμφανίζονται συνήθως σε διάστημα 3 μηνών έπειτα από το συμβάν, ενώ σε κάποιες περιπτώσεις μπορεί να εμφανιστούν έπειτα από περισσότερους μήνες. Τα συμπτώματα διακρίνονται σε 4 κατηγορίες:

  1. ενοχλητικές μνήμες του τραυματικού γεγονότος: το άτομο ενδέχεται να έχει διεισδυτικές μνήμες του γεγονότος ή να βιώνει εκ νέου το τραυματικό συμβάν σαν να συμβαίνει στο παρόν κάτι που ονομάζεται «flashback» ενώ επίσης μπορεί να εμφανιστούν ενοχλητικά όνειρα που έχουν ως περιεχόμενο το τραυματικό συμβάν.
  2. αποφυγή ερεθισμάτων σχετικών με την τραυματική εμπειρία: το άτομο προσπαθεί να αποφύγει ενοχλητικές μνήμες ή εξωτερικά ερεθίσματα που θυμίζουν το συμβάν (π.χ. αντικείμενα, μέρη, ανθρώπους που σχετίζονται και υπενθυμίζουν το συμβάν)
  3. δυσκολίες στη σκέψη και τη διάθεση: δυσκολίες να ανασύρει μια σημαντική πλευρά του τραυματικού γεγονότος, αρνητικές εκτιμήσεις για τον εαυτό/κόσμο/άλλους (π.χ. ο «κόσμος είναι επικίνδυνος»), τάση να κατηγορεί το άτομο τον εαυτό του, αρνητική συναισθηματική φόρτιση (φόβος, θυμός, ενοχή), μειωμένο ενδιαφέρον και δυσκολία να βιώσει θετικά συναισθήματα.
  4. υπερευαισθησία: πιθανές εκρήξεις θυμού, ριψοκίνδυνη συμπεριφορά, δυσκολίες στον ύπνο και τη συγκέντρωση.

Έρευνες έχουν δείξει πως η ΔΜΣ εμφανίζεται σε ποσοστά από 6% μέχρι 45% παγκοσμίως (Kenardy et al., 2015). Μια σειρά από παράγοντες έχουν συνδεθεί με την πιθανότητα εμφάνισης ΔΜΣ και είναι οι παρακάτω:

  • σοβαρότητα τραυματισμού
  • φύλο (γυναίκες πιο πιθανό)
  • θάνατος αγαπημένου προσώπου ή εμπλοκή άλλου μέλους της οικογένειας σε τροχαίο
  • σωματική αναπηρία
  • έλλειψη κοινωνικής υποστήριξης
  • άλλες δυσκολίες στην ψυχική υγεία (Κατάθλιψη, Αγχώδεις διαταραχές)
  • ιστορικό προηγούμενων τροχαίων συγκρούσεων
  • να έχει υποστεί το θύμα έγκαυμα
  • η αντίληψη πως η ζωή απειλείται κατά την διάρκεια του τροχαίου
  • η επίμονη σκέψη για το τραύμα & οι διεισδυτικές αναμνήσεις από το τροχαίο
  • η εμπλοκή σε δικαστικό αγώνα για λήψη αποζημίωσης
  • η διάρκεια παραμονής στο νοσοκομείο
  • το χαμηλό εισόδημα

Η ΔΜΣ επιπλέον σχετίζεται με περαιτέρω συνέπειες και προβλήματα σωματικής και ψυχικής υγείας. Τα θύματα των τροχαίων συγκρούσεων διατρέχουν αυξημένο κίνδυνο για χρήση ουσιών, αϋπνία, εκδήλωση κατάθλιψης καθώς και για αυτοκτονία. Αντιμετωπίζουν προβλήματα στην καθημερινή λειτουργικότητα, οικονομικά, διαπροσωπικά προβλήματα και αν είναι γονείς δυσκολίες με την ανατροφή των παιδιών. Συνήθως καθυστερούν να επιστρέψουν στον εργασιακό χώρο.

Διαβάστε περισσότερα εδώ.


Ακολουθήστε την ασφαλιστική αγορά στο Google News

Εγγραφείτε στο NewsLetter μας