Επαγγελματική Αστική Ευθύνη Ιατρών

Απόψεις & Θέσεις Φοιτητών του ΠΑ.ΠΕΙ. – Τμήμα Στατιστικής και Ασφαλιστικής Επιστήμης

Ο όρος κίνδυνος περιγράφει πολλές και διαφορετικές πιθανές δυσάρεστες καταστάσεις. Ουσιαστικά, είναι μια πιθανή πηγή βλάβης στην υγεία, τη ζωή, την περιουσία ή σε οτιδήποτε άλλο έχει αξία και ενδιαφέρει. Μια ιδιαίτερη κατηγορία κινδύνου είναι αυτή που αφορά υλικές ζημιές ή σωματικές βλάβες λόγω αμέλειας και που, με βάση τον νόμο (άρθρο 914 ΑΚ), ο υπαίτιος είναι υποχρεωμένος να καταβάλει αποζημίωση για αυτές. «Όποιος ζημιώσει άλλον παράνομα και υπαίτια έχει υποχρέωση να τον αποζημιώσει».

Γράφει ο Θανάσης Ζουγανέλης, φοιτητής 1oυ εξαμήνου

Η κάλυψη που προσφέρει ο νόμος για αποζημίωση από βλάβες τις οποίες υφίσταται κάποιος από αμέλεια τρίτων ονομάζεται Αστική Ευθύνη, ενώ όταν αυτές προκαλούνται από επαγγελματία, κατά τη διάρκεια άσκησης του επαγγέλματός του, ονομάζεται Επαγγελματική Αστική Ευθύνη.

Σε μια τέτοια περίπτωση, οι επιχειρήσεις και οι επαγγελματίες, προκειμένου να διασφαλίσουν ότι θα έχουν τη δυνατότητα να αποζημιώσουν τους πελάτες τους, μπορούν να προνοήσουν συνάπτοντας ένα ασφαλιστήριο συμβόλαιο που (μεταξύ άλλων) τους εξασφαλίζει κάλυψη για: έξοδα διερεύνησης και εξακρίβωσης του συμβάντος, δικαστικά έξοδα, χρηματική αποζημίωση για οικονομική ζημία εργοδότη ή τρίτου, χρηματική αποζημίωση για σωματικές βλάβες ή και θάνατο, απώλεια εγγράφων, δυσφήμιση εταιρείας, απιστία υπαλλήλων.

Χαρακτηριστικό παράδειγμα αποτελούν οι ιατρικές περιπτώσεις, για τις οποίες κατά καιρούς δημοσιεύονται δικαστικές αποφάσεις για ιατρικά λάθη. Οι εκατοντάδων χιλιάδων ευρώ αποζημιώσεις βαραίνουν τόσο τα νοσοκομεία όσο και τους γιατρούς, με συνέπεια την αύξηση των συμβολαίων ιατρικής επαγγελματικής αστικής ευθύνης αλλά και των αποζημιώσεων από τις ασφαλιστικές (βλ. σχετικά γραφήματα).

Εύλογο είναι το ερώτημα κατά πόσο η ελάφρυνση της θέσης του ιατρού είναι ικανή να μειώσει την επιμέλεια που οφείλει να επιδεικνύει κατά τη διενέργεια των ιατρικών πράξεων ή να επηρεάσει την ευσυνειδησία του, δεδομένου ότι ο ιατρός που θα προβεί σε ασφάλιση της αστικής του ευθύνης δεν θα κληθεί να καταβάλει κάποιο ποσό ως αποζημίωση στον ασθενή που υπέστη τη ζημία.

Κάτι τέτοιο δεν είναι εύκολο να συμβεί, διότι ναι μεν ο ιατρός δεν είναι αυτός που θα αποζημιώσει τον ασθενή, οι πράξεις του, όμως, επισύρουν ποινική αλλά και πειθαρχική ευθύνη. Περαιτέρω, ενδέχεται οι όροι της ασφαλιστικής σύμβασης να μεταβληθούν προς το δυσμενέστερο, κάτι που επίσης επιδεινώνει τη θέση του ιατρού και τον αναγκάζει να επιδεικνύει πάντοτε τη δέουσα επιμέλεια και προσοχή κατά την άσκηση του επαγγέλματός του.

Αξίζει να σημειωθεί ότι ενώ η ύπαρξη ασφαλιστηρίου συμβολαίου αστικής ευθύνης αποτελεί προϋπόθεση για τη συνεργασία ιατρών με ιδιωτικά νοσοκομεία, δεν συμβαίνει το ίδιο και στα δημόσια. Με βάση τα άρθρα 24 παρ. 2 του ν. 1397/1983 και 63 ν. 2071/1992, οι ιατροί που είναι ενταγμένοι στο Ε.Σ.Υ. χαρακτηρίζονται ως «μόνιμοι δημόσιοι λειτουργοί», ενώ η φύση παροχής των υπηρεσιών τους είναι δημοσίου δικαίου και διέπεται από τις διατάξεις που ισχύουν για τους μόνιμους υπαλλήλους του Δημοσίου.

Στην περίπτωση των ιατρών που ανήκουν στην προαναφερόμενη κατηγορία, καλείται σε εφαρμογή και το άρθρο 38 παρ. 1 εδ. γ΄ του Υπαλληλικού Κώδικα (ν. 2683/1999), σύμφωνα με το οποίο ο υπάλληλος (εν προκειμένω ο ιατρός) δεν ευθύνεται έναντι των τρίτων για τις πράξεις ή παραλείψεις του. Ωστόσο, σύμφωνα με τα προηγούμενα εδάφια της πρώτης παραγράφου του άρθρου 38, ο ιατρός ευθύνεται έναντι του Δημοσίου για κάθε ζημία την οποία προξένησε σε αυτό από δόλο ή βαρεία αμέλεια κατά την εκτέλεση των καθηκόντων του, ενώ ευθύνεται επίσης για την αποζημίωση την οποία κατέβαλε το Δημόσιο σε τρίτους για παράνομες πράξεις ή παραλείψεις του κατά την εκτέλεση των καθηκόντων του, εφόσον οφείλονται σε δόλο ή βαρεία αμέλεια.

Είναι προφανές ότι ακόμα και σε αυτή την κατηγορία γιατρών, η ύπαρξη συμβολαίου επαγγελματικής αστικής ευθύνης, αν και δεν αποτελεί προϋπόθεση για την απασχόλησή τους στα δημόσια νοσοκομεία της χώρας, είναι ισχυρό ανάχωμα στην περίπτωση που το δημόσιο στραφεί εναντίον τους.

Τα υψηλά ποσά αποζημιώσεων ιατρικής αστικής ευθύνης δεν είναι χαρακτηριστικό μόνο της χώρας μας. Ενδεικτικά αναφέρεται ότι ο μέσος όρος αποζημίωσης για τα έτη 2016 έως 2020 στην πολιτεία Washington της Αμερικής κυμάνθηκε μεταξύ $281.000,00 και $617.000,00, ενώ στο σύνολο της Αμερικής κάθε χρόνο υποβάλλονται περί τα 60.000 αιτήματα αποζημίωσης. Ειδικότερα στις αποζημιώσεις που αφορούσαν παιδορθοπεδικούς, το 36% αυτών αφορούσε ελλιπή επιμέλεια.

Καταληκτικά, η ασφάλιση επαγγελματικής ευθύνης διασφαλίζει τη βιωσιμότητα μιας επιχείρησης και βοηθά στην αποκατάσταση της φήμης και στη διαχείριση εξαιρετικά δύσκολων καταστάσεων. Αποτελεί σήμερα πάγια πρακτική σε όλες τις προηγμένες χώρες του κόσμου και ζητείται ως αναγκαίο στοιχείο πλέον από πάρα πολλές εταιρείες, ως ένα δείγμα ποιότητας και φερεγγυότητας των προσφερόμενων υπηρεσιών των συνεργατών τους. Αξίζει, δε, να αναφερθεί πως γίνονται όλο και περισσότερα τα επαγγέλματα για την άδεια εκτέλεσης των οποίων υπάρχει η υποχρέωση προσκόμισης σύμβασης ασφάλισης επαγγελματικής ευθύνης, βάσει του ν. 3844/2010.

Πηγές

• ΕΘΝΙΚΟ ΤΥΠΟΓΡΑΦΕΙΟ, Ν. 3844/2010, άρθρο 24 & άρθρο 914 ΑΚ.
• e-nomothesia.gr, Ν.2071/1992, https://www.e-nomothesia.gr/kat-ygeia/n-2071-1992.html
• e-nomothesia.gr, Ν.2683/1999, https://www.e-nomothesia.gr/kat-demosia-dioikese/n-2683-1999.html
• Έρευνα ΕΑΕΕ – Ασφάλιση Γενικής Αστικής Ευθύνης έτος 2019, πίνακας 5, σελίδα 6.
• Έρευνα ΕΑΕΕ – Ασφάλιση Γενικής Αστικής Ευθύνης έτος 2020, πίνακας 5, σελίδα 6.
• Έρευνα ΕΑΕΕ – Ασφάλιση Γενικής Αστικής Ευθύνης έτος 2021, πίνακας 5, σελίδα 6.
• Wikipedia , Εθνικό Σύστημα Υγείας (Ελλάδα), ν. 1397/1983.
• Office of the insurance commissioner, Washington State, 2021 Medical malpractice annual report, issued October 2021 by Mike Kreidler (insurance commissioner), page 22.
• Catastrophic Perioperative Complications and Management, Charles J. Fox, III Elyse M. Cornett, G.E. Ghali, page 349.
• Characteristics of Medical Professional Liability Claims in Pediatric Orthopedics, Burns, Jessica MD, Shrader, M. Wade MD, Boan, Carla MSc*; Belthur, Mohan MD.

Δείτε εδώ όλες τις προηγούμενες εργασίες.

Ακολουθήστε την Ασφαλιστική Αγορά στο Google News