Έγκυρη καταγγελία Ασφαλιστικής Σύμβασης

Συχνά γίνεται αναφορά σχετικά με το κύρος της καταγγελίας ασφαλιστικής σύμβασης ζωής, από την πλευρά του ασφαλιστή, λόγω των σοβαρότατων συνεπειών που αυτή παράγει και για τα δύο συμβαλλόμενα μέρη. Η εφαρμογή των σχετικών διατάξεων του ν. 2496/1997 για την ασφαλιστική σύμβαση παρουσιάζει πάντα ιδιαίτερο ενδιαφέρον και για τον λόγο αυτό παραπέμπουμε σε αποσπάσματα της απόφασης του ΤρΕφΑθ σχετικά με το ανωτέρω ζήτημα (ΤρΕφΑθ 727/2019, ΔΕΕ 2021, σελ. 124 επ.).

(…) Εξάλλου, από τη διάταξη του άρθρου 167 ΑΚ, προκύπτει ότι η καταγγελία για τη λύση της σύμβασης ασφάλισης είναι μονομερής και ληψιδεής δήλωση της βούλησης του συμβαλλόμενου μέρους, η δε δήλωση θεωρείται συντελεσθείσα όχι απλώς από την αποτύπωσή της στον εξωτερικό κόσμο, ούτε από τη γνώση του περιεχομένου της εκ μέρους του παραλήπτη προς τον οποίον απευθύνεται, αλλά από την παραλαβή της. Για να παραγάγει τα αποτελέσματά της, είναι αναγκαία η περιέλευσή της στον νόμιμο παραλήπτη, απαιτείται δε να περιέχεται σε έγγραφο (AΠ 510/2009, δημοσίευση NOMOS, ΑΠ 1951/2006, NoB 2007. 1154, ΕφΑθ 6015/2011 ΔΕΕ 2012, 573). Περιέλευση στον λήπτη της ασφάλισης δήλωσης καταγγελίας υπάρχει, ανεξάρτητα εάν πρόκειται μεταξύ παρόντων ή απάντων μερών, αφότου η δήλωση βούλησης περιέλθει στον κύκλο επιρροής του λήπτη κι αυτός έχει τη δυνατότητα, κατά τις αντιλήψεις των συναλλαγών και κατά τη συνήθη πορεία των πραγμάτων, να λάβει γνώση του περιεχομένου της (ΑΠ 1176/2015, ΑΠ 431/2004, δημοσιευμένες στην NOMOS). Κατά συνέπεια, επί συστημένης επιστολής μέσω των ΕΛ.ΤΑ. δεν αρκεί η εγχείριση από τον ταχυδρόμο της γραπτής ειδοποίησης στον παραλήπτη ή η ρίψη του ειδοποιητηρίου ή της επιστολής στο γραμματοκιβώτιο του παραλήπτη, αλλά απαιτείται και η παραλαβή της συστημένης επιστολής, αυτοπροσώπως, από τον παραλήπτη (χέρι με χέρι), οπότε εξασφαλίζεται η δυνατότητα γνώσης εκ μέρους του, του περιεχομένου της (ΑΠ 1276/2014, ΤρΕφΑθ 2072/2016, ΤρΕφΑθ 6015/2011, δημοσίευση NOMOS). Αν δεν γίνει η προσήκουσα γνωστοποίηση, δεν υφίσταται η καταγγελία, τυχόν δε αντίθετη συμφωνία, ότι με μόνο την υπερημερία του ασφαλισμένου ως προς την καταβολή των ασφαλίστρων επέρχεται αυτοδικαίως λύση της σύμβασης, είναι άκυρη κατά τη διάταξη του άρθρου 33 παρ. 1 του άνω Ν 2496/1997, η οποία ορίζει ότι, κάθε δικαιοπραξία που περιορίζει τα δικαιώματα του λήπτη της ασφάλισης, του ασφαλισμένου ή του δικαιούχου του ασφαλίσματος είναι άκυρη, εκτός αν ορίζεται κάτι άλλο ειδικά στον παρόντα νόμο ή αν πρόκειται για ασφάλιση μεταφοράς πραγμάτων, πίστωσης ή εγγύησης, καθώς και θαλάσσια ή αεροπορική ασφάλιση ζημιών (ΑΠ Ολ. 14/2013, ΑΠ 1276/2014, ΑΠ1488/2008, …δημοσιευμένες NOMOS, άρθρο 6 της Εισηγητικής Έκθεσης Ν 2496/1997).

(…) στην προκειμένη περίπτωση δεν αποδείχθηκε η προσήκουσα, κατ’ άρθρο 6 παρ. 2 του Ν 2496/1997, καταγγελία της επίμαχης ασφαλιστικής σύμβασης εκ μέρους της εναγομένης – εκκαλούσας, διότι 1ον) η κατά τα ανωτέρω, διά της από … επιστολής, δήλωση της εναγομένης – εκκαλούσας, περί ακύρωσης της ασφαλιστικής σύμβασης λόγω της εκ μέρους του ασφαλισμένου μη πληρωμής των ασφαλίστρων του προαναφερομένου χρονικού διαστήματος, δεν αρκούσε, αλλά θα έπρεπε να διαλαμβάνεται σε αυτή ρητή και σαφής δήλωση περί καταγγελίας, με την πρόσθετη γνωστοποίηση ότι η μη συμμόρφωση του ασφαλισμένου με τον παραβιασθέντα ουσιώδη όρο της μη καταβολής των ασφαλίστρων, εντός της ταχθείσας προθεσμίας των τριάντα (30) ημερών από την επίδοση της καταγγελίας, κι όχι από την έκδοση της ανωτέρω επιστολής, επιφέρει τη λύση της ασφαλιστικής σύμβασης, σύμφωνα και με τα όσα αναλυτικά αναπτύσσονται παραπάνω στη νομική σκέψη που παρατίθεται στο υπό στοιχείο ΙΙΙ. Α κεφάλαιο της παρούσας, 2ον) επιπροσθέτως, η επιστολή αυτή απεστάλη με απλό ταχυδρομείο και ουδόλως αποδείχθηκε ότι περιήλθε στον κύκλο επιρροής του ασφαλισμένου – λήπτη της ασφαλίσεως, …, κι ότι αυτός είχε τη δυνατότητα, κατά τις αντιλήψεις των συναλλαγών και κατά τη συνήθη πορεία των πραγμάτων, να λάβει γνώση του περιεχομένου της, σύμφωνα με τα διαλαμβανόμενα στην αυτή ως άνω νομική σκέψη της παρούσας, 3ον) στην από 18/10/2011 συστημένη επιστολή, η οποία, όπως προεκτέθηκε, αποδείχθηκε ότι περιήλθε στον ασφαλισμένο, δεν περιλαμβάνεται δήλωση περί καταγγελίας της ασφαλιστικής σύμβασης, ενώ και η αναφερόμενη σε αυτήν υπ’ αριθμ. … πρόσθετη πράξη ακύρωσης του ασφαλιστηρίου συμβολαίου, αφενός μεν, δεν αποδείχθηκε ότι περιήλθε μαζί με την εν λόγω επιστολή στον ανωτέρω, καθώς και ποιο ήταν το περιεχόμενό της, (…).

Θεόδωρος Κουτσούμπας, Δικηγόρος – Διδάκτωρ Νομικής,
Σε συνεργασία με το περιοδικό ΣΥΝήΓΟΡΟΣ

Ακολουθήστε την Ασφαλιστική Αγορά στο Google News